ochrona zdrowia | Co do zasady

Uregulowanie wtórnego wykorzystywania danych dotyczących zdrowia otwiera wiele możliwości badawczych i analitycznych, czego skutkiem może być przyśpieszenie postępu nauki, wprowadzenie nowych produktów i wyrobów oraz innowacji cyfrowych w sektorze ochrony zdrowia, a także ulepszenie systemu ochrony zdrowia.

Dzięki centralnej unijnej platformie e-zdrowia łączącej krajowe punkty kontaktowe w infrastrukturę MyHealth@EU i sprawnie działającym krajowym organom ds. e-zdrowia wszyscy obywatele Unii do 2030 r. mają uzyskać dostęp do swojej elektronicznej dokumentacji medycznej.

Prawdziwie transgraniczna opieka medyczna w oparciu w dokumentację medyczną, do której będziemy mieć dostęp w całej Unii dzięki interoperatywnym systemom elektronicznych danych dotyczących zdrowia. Wykorzystanie potencjału takich danych dla nauki, tworzenia nowych leków i programów terapeutycznych. To tylko niektóre korzyści obiecywane przez europejską przestrzeń danych dotyczących zdrowia.

Zgodnie z polskim i europejskim prawem wykonywanie pewnych usług wymaga zawarcia ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnoprawnej. Takim obowiązkiem są objęte podmioty wykonujące działalność leczniczą, dla których ustawodawca przewidział minimalną wysokość sumy gwarancyjnej. Czy taka suma gwarancyjna może zostać wyczerpana przez szkodę medyczną?

AdA – te trzy literki oznaczają nowelizację prawa farmaceutycznego, które uznawana jest za przełomową regulację w branży aptecznej. Stanowi ona emanację hasła „Apteka dla Aptekarza” i zarówno przed jej wejściem, jak i obecnie, wywołuje burzliwe dyskusje. Czy ostatnie precedensowe wyroki NSA przetną kontrowersje związane ze stosowaniem AdA?

Jakie prawa mają pacjenci w Polsce (w tym pacjenci z Ukrainy)? Jak powinna się zachować placówka medyczna, gdy trafi do niej pacjent z Ukrainy? Co z realizacją recept? I co z rozliczeniem świadczeń?

W 2012 r. wprowadzono do polskiego porządku prawnego restrykcyjny zakaz reklamy aptek. Zgodnie z art. 94a Prawa farmaceutycznego można jedynie informować o lokalizacji i godzinach pracy apteki lub punktu aptecznego. Za złamanie zakazu można słono zapłacić, bo aż do 50 tys. złotych. Jak wynika z orzecznictwa, zakaz reklamy jest bardzo surowo egzekwowany przez Wojewódzkich Inspektorów Farmaceutycznych, co skutkuje licznymi administracyjnymi karami pieniężnymi nakładanymi na przedsiębiorców.

Projektowane zmiany w opiece zdrowotnej dotyczą nie tylko nowych obowiązków świadczeniodawców, ale też jakości i bezpieczeństwa świadczeń medycznych. Wprowadzone mają zostać cykliczne audyty zewnętrzne i obowiązek zgłaszania zdarzeń niepożądanych. Jest to zmiana organizacyjna, ale też kulturowa: każdy pracownik szpitala musi być świadomy swojej odpowiedzialności wobec pacjentów, a wszystkie procesy muszą być zaprojektowane tak, aby pacjent był w centrum uwagi. Idea systemu pacjentocentrycznego była już w Polsce wielokrotnie dyskutowana. Do tej chwili jednak nie przyjęto nawet jednolitej definicji oraz zasad takiego podejścia. Warto więc się przyjrzeć, jak to robią inni.

Prawo dość precyzyjnie mówi, komu i w jakiej sytuacji można udzielić informacji o stanie zdrowia osoby bliskiej. Jak jednak sprawdzić tożsamość pytającego przez telefon? I czy szpital może co do zasady odmówić udzielania informacji telefonicznie?

Wygodny dostęp do pełnej dokumentacji medycznej to ważny cel, ale nie można do niego dążyć niezgodnie z RODO i Konstytucją. Należy też uregulować kwestie odpowiedzialności za wykorzystywanie danych o świadczeniobiorcy w innym celu niż cel medyczny.

22 lipca 2021 r. Ministerstwo Zdrowia opublikowało projekt ustawy o jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwie pacjenta. Zgodnie z założeniami ustawy celem tego projektu jest wdrożenie rozwiązań prawno-organizacyjnych, które w sposób kompleksowy i skoordynowany będą podnosiły jakość w ochronie zdrowia. Co się zmieni i w jakim zakresie?

Europa szykuje wspólną przestrzeń danych w sprawach zdrowia. Ma to ułatwić Europejczykom leczenie za granicą (w ramach Unii), a także ujednolicić wysoki standard usług i produktów medycznych we wszystkich państwach członkowskich. To też sposób, by sprostać aspiracjom Europy w sprawach praw pacjenta i zapewnić skuteczniejsze terapie i badania naukowe.