nowe technologie | Co do zasady

W jakie pułapki prawne można wpaść, tworząc grę? Łatwo się o tym przekonać, wcielając się w postać Kreatywnej, Kierowniczki, Księgowego lub Konsultanta w grze Gamedev CEO simulator przygotowanej przez praktykę gamingową kancelarii Wardyński i Wspólnicy.

Tegoroczny trzydniowy maraton programowania odbędzie się pod hasłem „AI impulsem prawniczych innowacji”. Uczestnicy będą szukać innowacyjnych rozwiązań, które pomogą zrewolucjonizować pracę prawników, ich relacje z klientami czy dostęp do wymiaru sprawiedliwości. Portal Codozasady.pl jest partnerem medialnym wydarzenia.

Akt o rynkach cyfrowych (Digital Markets Act, dalej: DMA), który wszedł w życie 1 listopada 2022 r., przyniesie wiele nowych obowiązków dla przedsiębiorstw świadczących usługi w sektorze cyfrowym, w szczególności dla tzw. strażników dostępu (ang. gatekeepers). Nowe przepisy wpłyną jednak na funkcjonowanie całego ekosystemu cyfrowego, nie tylko na wspomnianych strażników dostępu, lecz również na pozostałych uczestników rynków cyfrowych, w tym użytkowników biznesowych i użytkowników końcowych korzystających z podstawowych usług platformowych, konkurencyjnych dostawców podstawowych usług platformowych oraz dostawców innych u

Opodatkowanie obrotu tokenami NFT podatkiem VAT budzi zainteresowanie podatników oraz organów podatkowych w różnych krajach Unii Europejskiej, które prezentują niekiedy odmienne podejścia. Komitet VAT opublikował 21 marca 2023 r. dokument roboczy (Working Paper no. 1060 of the EU Value Added Tax (VAT) Committee regarding an EC question on non-fungible tokens (NFTs)) dotykający wielu zagadnień dotyczących opodatkowania NFT podatkiem VAT. Ponieważ transakcje NFT, w tym o dużej wartości, są coraz powszechniejsze, należy rzetelnie ocenić zasady opodatkowania tych tokenów i operacji z ich udziałem, w tym na gruncie VAT, a dokument roboczy może mieć istotny wpływ na tę ocenę.

O zwodniczych interfejsach (dark patterns) stosowanych w sektorze cyfrowym przez dostawców platform internetowych mówi się nie od dziś. W ostatnim czasie jest jednak o nich coraz głośniej, w szczególności za sprawą działań podejmowanych przez unijne i krajowe instytucje i organy zajmujące się ochroną danych i ochroną konsumentów. Działania te mają przede wszystkim zwalczać zwodnicze interfejsy w środowisku cyfrowym, ale również edukować konsumentów i zwracać ich uwagę na najczęściej pojawiające się typy tych oszukańczych praktyk.
 

Na całym świecie pokłada się wielkie nadzieje w rozwoju systemów sztucznej inteligencji. Sztuczna inteligencja może przynieść wiele korzyści gospodarczych i społecznych w różnych aspektach życia czy sektorach gospodarki, w tym w dziedzinie środowiska, rolnictwa, zdrowia, finansów, podatków, mobilności czy spraw wewnętrznych. Postępujący rozwój systemów sztucznej inteligencji wymusza stworzenie odpowiednich ram prawnych, które z jednej strony pozwolą na dalszy rozwój technologii SI, a z drugiej strony zapewnią należytą ochronę osób, które z takich systemów będą korzystać, i zwiększą społeczne zaufanie do ich działania.

30 listopada 2021 r. Rada i Parlament Europejski osiągnęły wstępne porozumienie w sprawie ostatecznej wersji projektu aktu w sprawie zarządzania danymi (Data Governance Act, DGA). Celem projektu jest promowanie dostępności danych i budowa godnego zaufania środowiska, które ułatwi wykorzystanie danych (zarówno osobowych, jak i nieosobowych) do badań i tworzenia nowych innowacyjnych usług i produktów. Ma również stworzyć ramy prawne dla łatwiejszego dzielenia się danymi i mechanizmy ułatwiające ponowne wykorzystanie niektórych danych posiadanych przez sektor publiczny, w tym danych dotyczących zdrowia, rolnictwa czy środowiska.
 

Udostępnianie, wymiana lub wspólne gromadzenie danych może być wartościowe zarówno dla zainteresowanych przedsiębiorców, jak i dla rozwoju danego sektora przemysłu, innowacji technologicznych, a w konsekwencji dla konsumentów. Dane mają bowiem fundamentalne znaczenie dla rozwoju gospodarki cyfrowej – samodzielnie bądź jako podstawa dla wdrażania mechanizmów sztucznej inteligencji. Stąd też to od dostępu do odpowiednich danych zależy konkurencyjność działających na rynku przedsiębiorców.

Działalność podmiotów sektora publicznego nierzadko łączy się z tworzeniem i korzystaniem z rozbudowanych zbiorów danych. Służą one realizacji zadań publicznych, ale często też mają wymierną wartość ekonomiczną. Warto zatem przyjrzeć się zasadom, na jakich podmioty spoza sektora publicznego mogą uzyskiwać dostęp do tego rodzaju danych, aby wykorzystywać je do tworzenia nowych produktów i usług.

W ostatnich dniach szerokim echem odbiła się w mediach informacja, że jeden ze znanych producentów rozpoczął testy systemu pozwalającego wyświetlać spersonalizowane reklamy w samochodzie. Uważni kierowcy nie są jednak zaskoczeni. Nie jest tajemnicą, że współczesny samochód to komputer na czterech kołach. Przetwarza on bowiem duże ilości danych, by zapewnić bezpieczeństwo, efektywność transportu oraz dostęp do usług nawigacji i informacyjno-rozrywkowych.

Dopełnieniem naszych dotychczasowych rozważań o cywilnoprawnym statusie danych powinna być analiza możliwości wykorzystywania danych na potrzeby tworzenia zabezpieczeń w obrocie gospodarczym. Zwiększająca się ekonomiczna wartość danych prowokuje poszukiwania skutecznych sposobów ustanawiania zabezpieczeń na tych aktywach.

Naturalnym rozwinięciem rozważań o prawnym statusie danych jest również pytanie o to, czy dane mogą być dziedziczone. To nie jest już problem teoretyczny. Dane mają coraz większą wartość i kluczowa staje się odpowiedź na pytanie, czy stanowią one składnik majątku osoby zmarłej, który może zostać przejęty przez spadkobierców.