CIT: Negatywny wpływ potrącenia wierzytelności z pożyczki na koszty z odsetek
Przy ustalaniu wartości kapitału zakładowego dla celów niedostatecznej kapitalizacji nie uwzględnia się wartości kapitału pokrytego gotówką, nawet jeśli wierzytelności z tytułu pożyczki i wpłaty gotówki na kapitał zostały potrącone.
W dniu 24 kwietnia 2012 r. NSA wydał wyrok (sygn. akt II FSK 1892/10), w którym oddalił skargę kasacyjną strony, potwierdzając tym samym stanowisko przedstawione w wyroku WSA (sygn. akt III Sa/Wa 2129/09).
Sądy rozpatrywały skargi podatnika na interpretację indywidualną Ministra Finansów w przedmiocie ustalenia wartości kapitału zakładowego spółki kapitałowej dla celów wyliczenia wskaźnika wartości zadłużenia spółki.
Jak podniósł podatnik, podwyższenie kapitału zakładowego w drodze objęcia nowo utworzonych udziałów lub podwyższenia wartości nominalnej udziałów już istniejących w spółce kapitałowej poprzez potrącenie (kompensatę) wierzytelności spółki z tytułu roszczenia o wniesienie wkładów pieniężnych na kapitał zakładowy z wierzytelnością wspólnika z tytułu spłaty części pożyczki stanowi faktyczne przekazanie środków pieniężnych na kapitał zakładowy spółki.
Zdaniem podatnika, z uwagi na fakt, że kapitał zakładowy jest w pełni opłacany wkładem pieniężnym, w tym również w drodze potrącenia, żadna jego część nie jest obejmowana w zamian za rzeczy lub prawa mieszczące się w hipotezie art. 16 ust. 7 ustawy o CIT.
Z tym stanowiskiem nie zgodził się ani Naczelny Sąd Administracyjny, ani Wojewódzki Sąd Administracyjny. W ocenie sądów z przepisu art. 16 ust. 7 ustawy o CIT wynika, że przy ustalaniu wartości kapitału zakładowego spółki kapitałowej dla celów wyliczenia wskaźnika wartości zadłużenia spółki do wartości jej kapitału zakładowego nie uwzględnia się, stosownie do treści art. 16 ust. 7 ustawy, tej części kapitału, jaka została pokryta wierzytelnościami z tytułu pożyczek (także kredytów) oraz z tytułu odsetek od pożyczek, przysługujących udziałowcom wobec spółki.
Zatem nie można przyjąć, że kompensata wierzytelności wspólnika wobec spółki, z tytułu wpłat na podniesiony kapitał zakładowy, z wierzytelnościami spółki z tytułu pożyczki, stanowi wywiązanie się przez wspólnika z tytułu objęcia dodatkowych udziałów w kapitale zakładowym spółki, łącznie z wpłatą dokonaną na te udziały.
Wskazane orzeczenia znacznie zwiększają ryzyko kwestionowania przez organy podatkowe faktu zaliczenia do kosztów podatkowych odsetek od tzw. pożyczek kapitałowych przez potrącenie także w odniesieniu do dokonanych już transakcji.
Aldona Leszczyńska-Mikulska, Karol Czuryszkiewicz, Zespół Doradztwa Podatkowego kancelarii Wardyński i Wspólnicy
