Dyscyplina finansów publicznych w przetargach - nowe zasady

03.11.2011 bankowość i finansowanie | nowe prawo

Nowe przepisy przewidują szerszy katalog czynów stanowiących naruszenie dyscypliny finansów publicznych, a także rozszerzenie grona osób podlegających tej dyscyplinie.

W trzy miesiące po jej ogłoszeniu wejdzie w życie ustawa z dnia 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych oraz niektórych innych ustaw. Ustawa, podpisana przez Prezydenta 6 października 2011 r., wprowadza między innymi znaczące zmiany w zakresie odpowiedzialności osób zaangażowanych w przygotowanie i przeprowadzenie postępowania o zamówienie publiczne.

Do katalogu czynów stanowiących naruszenie dyscypliny finansów publicznych związanych z udzielaniem zamówień publicznych zaliczono następujące czynności podjęte niezgodnie z przepisami o zamówieniach publicznych:

opisanie przedmiotu zamówienia publicznego w sposób, który mógłby utrudniać uczciwą konkurencję;
ustalenie wartości zamówienia publicznego lub jego części, jeżeli miało to wpływ na obowiązek stosowania przepisów o zamówieniach publicznych albo na zastosowanie przepisów dotyczących zamówienia publicznego o niższej wartości;
opisanie sposobu dokonania oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego w sposób niezwiązany z przedmiotem zamówienia lub nieproporcjonalny do przedmiotu zamówienia;
niezgodne z przepisami określenie kryteriów oceny ofert;
nieprzekazanie do ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej lub niezamieszczenie w Biuletynie Zamówień Publicznych ogłoszenia o zamówieniu, ogłoszenia o zmianie ogłoszenia o zamówieniu lub ogłoszenia o udzieleniu zamówienia;
niezawiadomienie w terminie Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych o wszczęciu postępowania o udzielenie zamówienia publicznego wbrew obowiązkowi określonemu w przepisach o zamówieniach publicznych;
udzielenie zamówienia publicznego wykonawcy, który nie został wybrany w trybie określonym w przepisach o zamówieniach publicznych;
udzielenie zamówienia publicznego z naruszeniem przepisów o zamówieniach publicznych dotyczących przesłanek stosowania trybów udzielenia zamówienia publicznego: negocjacji bez ogłoszenia, zamówienia z wolnej ręki lub zapytania o cenę;
naruszenie przepisów o zamówieniach publicznych w inny sposób, jeżeli miało ono wpływ na wynik postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, chyba że nie doszło do udzielenia zamówienia publicznego;
niezłożenie przez członka komisji przetargowej lub inną osobę wykonującą czynności w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego po stronie zamawiającego oświadczenia o braku lub istnieniu okoliczności powodujących wyłączenie z tego postępowania.

Działanie lub zaniechanie wymienione powyżej nie będzie kwalifikowane jako naruszenie dyscypliny finansów publicznych, jeżeli zostało skorygowane w sposób zapewniający zgodność danej czynności i toku postępowania z przepisami o zamówieniach publicznych, a także wówczas, gdy nie doszło do udzielenia zamówienia publicznego.

Na mocy znowelizowanej ustawy kierownik zamawiającego poniesie odpowiedzialność także wtedy, gdy w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego lub podczas przygotowania tego postępowania albo w postępowaniu o zawarcie umowy koncesji na roboty budowlane lub usługi czynności naruszającej dyscyplinę finansów publicznych dokona osoba nieupoważniona do wykonania tej czynności.

Kierownik zamawiającego będzie też odpowiadał za niewykonanie lub nienależyte wykonanie obowiązków w zakresie kontroli zarządczej, gdy doszło do udzielenia zamówienia publicznego wykonawcy, który nie został wybrany w trybie określonym w przepisach o zamówieniach publicznych, bądź też doszło do zawarcia umowy w sprawie zamówienia publicznego z naruszeniem przepisów o zamówieniach publicznych dotyczących formy pisemnej umowy lub okresu, na który umowa może być zawarta, a w przypadku wniesienia odwołania – z naruszeniem przepisów dotyczących terminu jej zawarcia. Kierownik poniesie odpowiedzialność również w razie niewyłączenia z postępowania o udzielenie zamówienia publicznego osoby podlegającej wyłączeniu, a także w przypadku unieważnienia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego w przypadkach, gdy brak jest przesłanek unieważnienia postępowania.

W ustawie przewidziano, że odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych podlegają nie tylko zamawiający i jego pracownicy, ale również pełnomocnicy zamawiającego, którym zamawiający udzielił pełnomocnictwa do przygotowania i dokonania czynności w postępowaniu o udzielenie zamówienia. W ten sposób odpowiedzialność poniosą osoby faktycznie dokonujące określonych czynności, a nie tylko ich przełożony, dzięki czemu przepisy o dyscyplinie staną się bardziej skuteczne.

Anna Prigan, Zespół Infrastruktura, Transport, Zamówienia Publiczne (PPP) kancelarii Wardyński i Wspólnicy