Krzysztof Wojdyło | Co do zasady

W ostatnim czasie w systemie prawa pojawiło się kilka regulacji ustanawiających maksymalny poziom opłat interchange. Już w tej chwili widać, że ich wpływ na rynek jest niezwykle znaczący. Część przedsiębiorców dokonuje wręcz zmiany modelu biznesowego. Z perspektywy prawa nowych technologii szczególnie interesujące jest ustalenie, czy nowe regulacje są technologicznie neutralne, czy też odnoszą się jedynie do wybranej grupy instrumentów płatniczych.

W 1990 r. powstało pierwsze polskie centrum rozliczeniowe. W 1991 r. wydano w Polsce pierwsze karty płatnicze przeznaczone dla klientów indywidualnych. Historia obrotu bezgotówkowego w naszym kraju ma już zatem ponad 25 lat. Tymczasem jedna z najważniejszych polskich regulacji dotyczących pieniądza – Prawo dewizowe – nie odnotowała ewolucji formy posługiwania się pieniądzem, zatrzymując się na czasach, kiedy dominującą formą pieniądza była gotówka. Wiele wskazuje na to, że ten stan rzeczy może niedługo ulec zmianie.

W czerwcu 2015 r. Grupa Robocza ds. Artykułu 29 opublikowała bardzo ważną opinię na temat zagadnień związanych z ochroną prywatności oraz danych osobowych w kontekście użytkowania dronów. Lekturę tej opinii należy polecić wszystkim użytkownikom dronów oraz podmiotom rozważającym użycie bezzałogowych statków powietrznych w przyszłości.

Zagadnienie odpowiedzialności za działania robotów znalazło się w samym centrum debaty dotyczącej prawnych aspektów nowych form robotyki. Powiększenie zakresu autonomii maszyn postawiło nas przed koniecznością udzielenia nowych odpowiedzi na najbardziej fundamentalne pytania dotyczące zasad odpowiedzialności.

O nowych przepisach i interpretacjach, które w najbliższym czasie mogą wpłynąć na modele biznesowe crowdfundingu udziałowego i pożyczkowego.

W ciągu najbliższych kilku miesięcy może powstać w Polsce otoczenie prawne dla świadczenia nowych rodzajów usług związanych z pobieraniem i rozliczaniem opłat za korzystanie z dróg.

Wszystko wskazuje na to, że w najbliższych latach czekają nas bardzo istotne zmiany w zakresie regulacji związanych z cyberbezpieczeństwem. W polskim prawie pojawi się kilka nowych rozwiązań, mających swe źródło przede wszystkim w prawie europejskim. Kierunek zmian jest bardzo wyraźny – podmioty z sektora prywatnego mają stać się współodpowiedzialne za bezpieczeństwo cyberprzestrzeni.

Prowadząc platformę crowdfundingową, należy wziąć pod uwagę bardzo wiele przepisów, w tym dotyczących usług świadczonych drogą elektroniczną, usług płatniczych, przeciwdziałania praniu pieniędzy, pośrednictwa w obrocie instrumentami finansowymi, a także regulacje Prawa dewizowego i Prawa bankowego.

Z finansowaniem społecznościowym wiążą się zarówno ryzyka systemowe, jak i ryzyka dotyczące użytkowników platform crowdfundingowych.

Crowdfunding jest innowacyjnym zjawiskiem gospodarczym, któremu nie towarzyszy obecnie kompleksowa regulacja prawna. W sferze cywilnoprawnej podmioty uczestniczące w crowdfundingu (projektodawcy, platformy oraz wspierający) korzystają zatem ze swobody umów (art. 353(1) k.c.).

Przepisy dotyczące przeciwdziałania praniu pieniędzy nie odnoszą się wyłącznie do tradycyjnie rozumianych pieniędzy. Oznacza to konieczność identyfikacji klientów dokonujących transakcji z wykorzystaniem wirtualnych walut, konieczność rejestracji transakcji podejrzanych oraz, w określonych sytuacjach, blokowanie transakcji.

Aby ustalić, czy regulacje dotyczące usług płatniczych (zawarte przede wszystkim w ustawie o usługach płatniczych) będą miały zastosowanie do obrotu wirtualnymi walutami, w pierwszym rzędzie należy rozstrzygnąć, czy używane w tej ustawie o pojęcie „środków pieniężnych” odnosi się również do wirtualnych walut.