Uruchomiono koordynację rozkładów lotów na Lotnisku Chopina w Warszawie | Co do zasady

Koordynacja pozwoli zapewnić płynność ruchu lotniczego, ograniczyć do minimum opóźnienia samolotów oraz zmniejszyć obciążenia infrastruktury. Podmiot ubiegający się o funkcję koordynatora musi spełnić szereg warunków.

W dniu 25 marca 2012 r. na Lotnisku Chopina w Warszawie na mocy decyzji Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego wprowadzono koordynację rozkładów lotów przewoźników korzystających z warszawskiego lotniska. Ponadto Prezes ULC postanowił, że w czasie Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej Euro 2012 (od 1 czerwca do 8 lipca 2012 r.) koordynacja rozkładów lotów zostanie wprowadzona na lotniskach we Wrocławiu, Gdańsku oraz Poznaniu.

Koordynacja rozkładów lotów została zastosowana w Polsce po raz pierwszy. Podstawą do jej wprowadzenia były zarówno przepisy prawa europejskiego (rozporządzenie Rady (EWG) nr 95/93 z dnia 18 stycznia 1993 r. w sprawie wspólnych zasad przydzielania czasu na start lub lądowanie w portach lotniczych Wspólnoty, zmodyfikowane rozporządzeniem Rady nr 793/2004), jak i prawa polskiego (ustawa Prawo lotnicze, rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 30 kwietnia 2004 r. w sprawie tworzenia i działania komitetów oraz współdziałania i konsultacji w porcie lotniczym oraz rozporządzenie Ministra Transportu z dnia 27 czerwca 2006 r. w sprawie koordynacji i organizacji rozkładów lotów).

Koordynacja rozkładów lotów polega na przydzielaniu czasów na start lub lądowanie samolotów w taki sposób, aby efektywnie wykorzystać zasoby lotniska i zapewnić płynność ruchu lotniczego. Sprawna koordynacja rozkładów lotów powinna ponadto prowadzić do ograniczenia do minimum opóźnień samolotów oraz zmniejszenia obciążeń infrastruktury. Koordynację można wprowadzić w przypadku zaistnienia szczególnych powodów bądź kiedy istnieje zagrożenie, że aktualna przepustowość lotniska nie jest wystarczająca. Wprowadzenie koordynacji na lotnisku w Warszawie ma na celu lepsze wykorzystanie przepustowości lotniska, a także dostosowanie ruchu lotniczego do ustalonych norm dozwolonego hałasu w godzinach nocnych. Szczególnym powodem wprowadzenia koordynacji jest również znaczny wzrost ruchu lotniczego w trakcie zbliżających się mistrzostw EURO 2012.

Cechą charakterystyczną koordynacji rozkładów lotów jest przekazanie jej do wykonywania podmiotowi prywatnemu. W ten sposób podmiot znajdujący się poza strukturami administracji publicznej wykonuje zadania z jej zakresu. Podmiot ubiegający się o funkcję koordynatora musi spełnić szereg warunków. W przypadku, gdy o koordynację stara się osoba prawna, warunki te dotyczą osób działających w jej imieniu w zakresie koordynacji rozkładów lotów oraz osób faktycznie pełniących działalność koordynacyjną. Koordynator powinien m.in. posiadać wykształcenie wyższe i wiedzę lub doświadczenie w zakresie planowania rozkładów lotów, biegle znać język polski i angielski oraz nie mieć powiązań gospodarczych i nie pozostawać w stosunku zależności lub dominacji wobec jakiegokolwiek zarządzającego lotniskiem lub przewoźnika lotniczego. Koordynatora powołuje Prezes ULC decyzją administracyjną. Równocześnie koordynator może zawrzeć umowę o współpracę z zarządzającym lotniskiem, na którym odbywać ma się koordynacja, w celu dookreślenia sposobu wykonywania koordynacji oraz sprecyzowania spoczywających na stronach obowiązków związanych z jej wprowadzeniem.

Koszty koordynacji w porcie lotniczym pokrywane są z opłat za koordynację wnoszonych do budżetu koordynatora, który opiniowany jest przez zarządzającego lotniskiem i przewoźników lotniczych, a zatwierdzany przez Prezesa ULC. Opłaty za koordynację wnoszone są przez przewoźników lotniczych oraz zarządzających lotniskami, dla których został wyznaczony koordynator; 50% wysokości budżetu koordynatora pokrywają przewoźnicy lotniczy, a pozostałe 50% – zarządzający lotniskami.

Nadzór nad działalnością koordynatora sprawuje Prezes Urzędu. W zakresie uprawnień Prezesa ULC znajduje się m.in. odwołanie koordynatora rozkładów lotów. Odwołanie jest obowiązkowe, jeżeli koordynator:

• pełni swoje obowiązki w sposób niezgodny z przepisami Prawa lotniczego oraz rozporządzenia Ministra Transportu z dnia 27 czerwca 2006 r. w sprawie koordynacji i organizacji rozkładów lotów,
• przestał spełniać warunki określone w ustawie Prawo lotnicze,
• zrezygnował z pełnienia swoich obowiązków

albo jeżeli koordynacja została zniesiona.

W przypadku braku możliwości wykonywania czynności koordynacyjnych lub w wypadku odwołania koordynatora Prezes ULC może zawsze powołać tzw. koordynatora zastępczego (może być to koordynator lub organizator rozkładów lotów powołany dla innego portu lotniczego).

Wprowadzono również specyficzny mechanizm polubownego rozstrzygania ewentualnych sporów na tle przydzielania czasów na start i lądowanie. Przewoźnik lotniczy lub zarządzający lotniskiem może zwrócić się ze skargą do podkomitetu mediacyjnego bądź komitetu koordynacyjnego, będącego organem doradczym w sprawach koordynacji rozkładów lotów. W razie nierozwiązania sporu można się również zwrócić z prośbą o mediację do Prezesa ULC.

Paweł Mazur, Natalia Rutkowska, grupa prawa lotniczego w Zespole Rozwiązywania Sporów i Arbitrażu kancelarii Wardyński i Wspólnicy