prawo karne | Co do zasady

Jednym z kluczowych projektów ustaw, od kilku miesięcy procedowanych przez rząd, jest nowa ustawa o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych (spółek, fundacji, stowarzyszeń) za czyny zabronione. Pomysł zastąpienia dotychczasowej ustawy wynika z faktu, że obecne rozwiązania, w oparciu o które przeciwko podmiotom zbiorowym prowadzi się średnio kilkadziesiąt postępowań rocznie, są nieskuteczne, co kłóci się z przyjętymi zobowiązaniami międzynarodowymi.

Jak należy rozumieć pojęcie przestępstwa na gruncie prawa cywilnego? Czy należy przypisywać mu identyczne znaczenie, jakie zostało przyjęte w prawie karnym? Między innymi na te pytania odpowiedział niedawno Sąd Najwyższy.

Projekt nowej ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych, który pojawił się 28 maja 2018 r. na stronie Rządowego Centrum Legislacji, wskazuje na istotny zwrot w podejściu do korporacyjnej odpowiedzialności karnej. Karanie przestępczości gospodarczej i skarbowej popełnianej przy wykorzystaniu podmiotów zbiorowych ma być bardziej efektywne. Przejawia się to w szczególności w wachlarzu sankcji, jakie będą mogły być nakładane na podmioty zbiorowe.

Wypadek przy pracy powoduje wielorakie konsekwencje prawne. Jedną z najbardziej dolegliwych jest możliwość poniesienia odpowiedzialności karnej przez osobę odpowiedzialną za bezpieczeństwo i higienę pracy u pracodawcy.

W trakcie postępowania karnego przedsiębiorca musi się liczyć z ryzykiem przeszukania. Kto i na jakiej podstawie może przeszukać pomieszczenie? Kto może być przy tym obecny? W jakich godzinach może się odbyć przeszukanie? Co się dzieje ze znalezionymi przedmiotami? I czy samo przeszukanie można zaskarżyć?

Tajemnica adwokacka i radcowska jest nieodzownym elementem i podstawowym obowiązkiem wpisanym w zawód adwokata i radcy prawnego. Jest fundamentem relacji, jaką profesjonalny pełnomocnik buduje ze swoim klientem. Tajemnica ta jest także gwarancją ochrony praw przyznanych stronom procesu sądowego oraz jego sprawiedliwości i prawidłowości. Czym jednak jest, co może ją ograniczać i czy nie traci swojego znaczenia w otaczającej nas rzeczywistości?

Luka w przepisach naraża członków zarządu na odpowiedzialność karną za niezłożenie sprawozdania finansowego w terminie.

Przepis art. 10 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka statuujący wolność wyrażania opinii kształtuje ochronę wypowiedzi o różnym charakterze, w tym również artystycznych, niewerbalnych i niewizualnych. Opisywane prawo polega na wolności posiadania poglądów oraz otrzymywania i przekazywania informacji i idei bez ingerencji władz publicznych i bez względu na granice państwowe. Istnieją jednak wyjątki uzasadniające nakładanie przez państwo określonych warunków i ograniczeń w zakresie korzystania z tego prawa.

Trwają prace nad projektem ustawy o jawności życia publicznego, która wprowadza wiele rozwiązań nieznanych dotąd w polskim prawie. Celem projektowanych zmian jest zwiększenie przejrzystości zarządzania oraz kontroli nad instytucjami finansowanymi publicznie, a także wzmocnienie mechanizmów antykorupcyjnych w Polsce.

Wprowadzanie i stosowanie wewnętrznych procedur przeciwdziałania korupcji staje się obowiązkiem prawnym podmiotów gospodarczych. Przepisy prawa identyfikują elementy konieczne programów compliance, nie dostarczają jednak propozycji konkretnych rozwiązań. Remedium i dobrą praktykę w tym zakresie stanowią rekomendacje.

Dlaczego zapowiadane zmiany w ustawie o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych są ważne?

Nie tylko w postępowaniu karnym można się zetknąć ze środkami przymusu. W postępowaniu przed Prezesem UOKiK lub Prezesem URE trzeba się liczyć z możliwością przeszukania i zatrzymania rzeczy, a w postępowaniu przed KNF – z blokadą rachunku papierów wartościowych.