Artykuły | Co do zasady

Nieuczciwi dłużnicy coraz śmielej wykorzystują postępowania sądowe, aby fikcyjnie pozbyć się środków na zapłatę długu. Uważają, że jeśli uzyskają prawomocny wyrok, który każe im np. zapłacić określoną kwotę na czyjąś rzecz, wierzyciel nie będzie mógł tej zapłaty zakwestionować. Czy jednak wierzyciel jest całkiem bezbronny? Tą publikacją otwieramy cykl artykułów poświęconych temu, na co zwrócić uwagę i jak reagować, gdy nasz dłużnik wszczyna proces sądowy, którego skutkiem może być jego niewypłacalność.

W poprzednim artykule przybliżyliśmy zmiany wprowadzone do wytycznych (i towarzyszących im poradników) dotyczących zielonych kredytów i kredytów na cele społeczne. Dziś skupimy się na wytycznych dotyczących kredytów zrównoważonych (Sustainability-linked Loan Principles). Tu zmiany są rozleglejsze.

Umowy w praktyce transakcyjnej, m.in. umowy sprzedaży udziałów lub akcji, zwyczajowo przewidują gwarancyjną odpowiedzialność sprzedającego, np. z tytułu naruszenia oświadczeń i zapewnień (ang. representations and warranties, R&W). Taki rodzaj odpowiedzialności kształtowany jest na podstawie i w granicach swobody umów wynikającej z art. 3531 Kodeksu cywilnego. Wbrew popularnej nazwie nie jest to odpowiedzialność gwarancyjna „na zasadzie ryzyka”, gdyż odpowiedzialność na zasadzie ryzyka to zupełnie inna konstrukcja, wyraźnie przewidziana przepisami m.in. Kodeksu cywilnego. Praktyka obrotu zatem jest w tym zakresie nieprecyzyjna. Nadawanie umowom przytoczonego brzmienia może w skrajnych przypadkach prowadzić do problemów, w tym sporów interpretacyjnych dotyczących podstaw odpowiedzialności wynikających z takich umów.

1 lipca 2023 r. wchodzi w życie kolejna, obszerna nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego. Zmiany dotyczą zarówno przepisów ogólnych, jak i postępowania rozpoznawczego, zabezpieczającego, egzekucyjnego i arbitrażowego. W tym artykule odnoszę się do proponowanych zmian części piątej Kodeksu postępowania cywilnego dotyczących sądu polubownego.

Aby kredyt został zaklasyfikowany jako zielony, przeznaczony na cele społeczne lub zrównoważony, musi spełniać określone kryteria opisane w wytycznych opracowanych wspólnie przez LMA (Loan Market Association), APLMA (Asia Pacific Loan Market Association) i LSTA (Loan Syndications and Trading Association). Wytyczne nie mają charakteru obowiązującego prawa, ale stanowią dobrowolne rekomendacje, które pozwalają wszystkim uczestnikom rynku jasno rozumieć, jakimi cechami mają się charakteryzować wspomniane kredyty.  W lutym wytyczne zostały zmienione.

O tym, że wprowadzenie po raz pierwszy do obrotu pewnych rodzajów żywności podlega obowiązkowi zgłoszenia do Głównego Inspektora Sanitarnego („GIS”), wiadomo nie od dziś. System powiadomienia GIS o suplementach diety i żywności funkcjonalnej liczy ponad 20 lat i jest znany w większości państw unijnych. Najwięcej pytań rodzi wszczęcie postępowania wyjaśniającego co do kwalifikacji i spełniania wymogów zgłaszanego produktu. Kolejne wątpliwości zaczęły pojawiać się z początkiem 2023 r., kiedy opublikowano długo zapowiadany projekt nowelizacji przepisów regulujących procedurę zgłaszania i reklamy suplementów diety.

W poprzednich artykułach przedstawiliśmy korzyści z utworzenia fundacji rodzinnej, dopuszczalny dla fundacji zakres działalności gospodarczej oraz kwestie podatkowe. Pora na prawa i obowiązki osób zaangażowanych w funkcjonowanie fundacji. Fundacja rodzinna działa przez swoje organy (zarząd, radę nadzorczą i zgromadzenie beneficjentów), ale nie mogłaby powstać i funkcjonować bez fundatora i beneficjentów. Ustawa o fundacji rodzinnej reguluje zadania i uprawnienia wszystkich tych podmiotów, dając fundatorowi stosunkowo szeroki zakres swobody w kształtowaniu w statucie zasad funkcjonowania organów fundacji. To pozwala dostosować te zasady do indywidualnych potrzeb, zapewniając elastyczność dla działań fundacji i realizacji jej celów.

Ustawa, która wejdzie w życie 22 maja 2023 r., wprowadza fundację rodzinną jako nową osobę prawną służącą gromadzeniu mienia i zarządzaniu majątkiem zgodnie z wolą fundatora oraz spełnianiu świadczeń na rzecz jej beneficjentów. Cele fundacji rodzinnej są zatem inne niż w przypadku dotychczasowych fundacji, będących pozarządowymi organizacjami działającymi dla pożytku publicznego, a nie dla zysku. Poniżej przedstawiamy główne zalety fundacji rodzinnej, które pokazują, że ta forma prawna może służyć zróżnicowanym celom.

Już za kilka dni sukcesja międzypokoleniowa w polskich firmach będzie mogła przebiegać za pomocą wehikułu, jakim jest fundacja rodzinna. Nowy rodzaj osoby prawnej ma odpowiadać na bieżące potrzeby przedsiębiorców, którzy do tej pory byli skazani na stosunkowo ograniczone rozwiązania wynikające z przepisów ogólnych, a żeby skorzystać z instytucji fundacji rodzinnej, musieli wybierać zagraniczne jurysdykcje (m.in. Liechtenstein, Maltę, Austrię czy Holandię). Ustawodawca, przygotowując przepisy ustawy z dnia 26 stycznia 2023 r. o fundacji rodzinnej, stworzył instytucję, która posiada pewne odrębności w stosunku do innych znanych w naszym kraju podmiotów prawa.

Razem z przepisami umożliwiającymi założenie w Polsce fundacji prywatnej pojawią się zupełnie nowe przepisy prawa podatkowego. Wprowadzą atrakcyjne zasady opodatkowania przesunięć majątkowych i działalności fundacji, ale też trochę zbyt urozmaiconą mozaikę stawek podatkowych.

Fundacja rodzinna, jak każda inna forma prawna, może wiązać się również z ryzykiem, że zarządzanie majątkiem zostanie przekazane osobom niekompetentnym, fundacja będzie działać w sposób sprzeczny z wyznaczonym celem lub interesem swoich beneficjentów albo będzie prowadzić działalność gospodarczą w zakresie, który nie jest dozwolony dla fundacji rodzinnej. Ustawodawca zapewnił jednak określone narzędzia, które pozwalają zapobiegać takim sytuacjom.

13 maja 2023 r. wchodzi w życie nowe rozporządzenie zawierające szczegółowe wymogi dotyczące prowadzenia reklamy wyrobów medycznych. Podmioty reklamujące takie wyroby, w tym influencerzy, muszą umieszczać w przekazach reklamowych ostrzeżenia, podobne do tych znanych z reklam leków.